Džepska reka ostaje bez vode, flore i faune, meštani najavljuju proteste zbog MHE

Prema Katastru MHE, EPS-a, i podacima koje je objavila Nova ekonomija na području Opštine Vladičin Han broj potencijalnih MHE je13.

Autor: Lj. Pavlović

Meštani Džepa i okoline, sela u opštini Vladičin Han, organizovaće proteste protiv malih hidroelektrana na tom području. Slaviša Stanojković iz Dšepa skreće pažnju javnosti na to da ,,Džepska reka skoro da ostaje bez vode zbog elektrana.“

„Džepska reka ostaje bez vode, a kad nema vode, onda nema ni života u podvodnom svetu. Vlasnici MHE prave nove bidone i rezervoare, a voda nam svakog dana nestaje sve više. Gubi lepotu i čistoću, sve je mutnija i prljavija,“ kaže Stanojković.

Džepska reka je do dolaska MHE, ukupno tri od Manajka nizvodno ka Džepu, nekada bilo omiljeno izletište ne samo meštana tog i okolnih sela već i mnogih drugih, pa i Hančana, iako imaju olimpijski bazen. Ovog leta su se organizovali i opet popravili kupalište. Sudeći po trenutnom stanju reke, neće još dugo uživati u njemu.

Meštani nerado pominju vlasnike MHE u džepskom kraju. Škrti su i podaci na internetu o tome, sem onih da se na sajtu javno.rs među onima o mini-hidroelektranama u Srbiji, na području opštine Vladičin Han nalaze „Blueenergy Group“ i „COGIP Gropup“ iz Surdulice, vlasnika iz Italije i obe sa 2013. godinom kao godinom dodele lokacije. Pojavljuje se i „VMHE Energy“ DOO, vlasnika Vladana Skadrića direktora Javnog preduzeća za skloništa, podaci su Centra za istraživačko novinarstvo, iz 2017. godine, koje se pominju u kontekstu izgradnje više MHE na hanskom području koje u to vreme nisu dobile dozvolu lokalne samouprave. Dovođene su u vezu sa nekim lokalnim bivšim ili sadašnjim direktorima povezanim sa EPS-om, ali i biznismenima bliskim aktuelnom režimu na državnom nivou.

Skoro da niko sem nekih meštana prilikom izgradnje tri MHE na Džepskoj reci nije javno podigao glas protiv toga. Pre par godina po prvi put Bojan i Aleksandar Belić poreklom iz hanskog sela Lebet, na samoj granici sa surdučikim, Mačkaticom, su se u javno oglasili i izneli podatke o ugrožavanju rečnih tokova i opasnost po životnu sredinu usled izgradnje MHE na Garvanici, koja je u Mačkatici „stavljena“ u cevi, prilikom izgradnje MHE „Dukat“, investitora „Moja stara vodenica“ DOO iz Čačka, Veljka Soibera. Prema izjavi Bojana Belića za Vranje news, ime  Veljka Stoibera u opštinama Surdulica i Vladičin Han, kroz razne papire i na internetu, provlačilo se od 2015. godine.

Na samo par desetina kilometara od Vladičinog Hana, ekološke organizacije i građanai su 160 dana u Dadincima branili Rupsku reku, ali u hanskoj i surduličkoj opštini gotovo da niko nije reagovao javno na uništavanje flore i faune „stavljanjem“ reka u cevi. Neki su se u to vreme „unoivčili“ prodajući zemlju, neki kako se vidi u komentarima na jučerašnju vest Vesnik017 o stanju ove nekadašnje oaze, nisu hteli ili smeli protiv aktuelne vlasti, neki dobili posao. Sada, kada postajemo svesni značenja reči da je voda najvažniji rsurs, biće da je kasno.

Prema Katastru MHE, EPS-a, i podacima koje je objavila Nova ekonomija na području Opštine Vladičin Han broj potencijalnih MHE je13.

Prema podacima Vikipedie Golema reka ili Mutnica je pritoka Južne Morave u koju uvire kod naselja Džep, kao Džepska reka. Njen tok je dužine oko 21 km.

Usput prima vode brojnih potoka i Lebetske reke i tu menja ime u Mutnica. Na nekoliko kilometara do uvira u Južnu Moravu priključuje joj se Garvanica, reka koja nastaje na jugozapadnoj strani Čemernika i protiče ispod Mačkatice i Manjaka. Jedan je od najičistijih i najočuvanijih vodenih tokova u Srbiji.