Manastir Svetog Ilije u Kacapunu, zadužbina Nemanjića

Autor: Lj. P.

Na manje od 10 kilometara od Vladičinog Hana nalazi se manastir Svetog Ilije u Kacapunu, do koga vodi lokalni put kroz Lepenic, koji se odvaja od regionalnog Vladičin Han- Vranje. Smatra se da su mnastir izgradili Nemanjići jer se nalazio na putu za Hilandar. O velikim praznicima i danas se narod okuplja u manastiru Svetog Ilije u Kacapunu, koji je pre izvesnog vremena saniran nakon požara. U njemu je samo jedan monah, Serafim.

„Izgrađen je u 13. veku na temeljima staro. Manastirska crkva zidana je od grubo tesanih kamenih blokova, lepljenih blatom i zato predstavlja spomenik kulture i duhovnosti od izuzetnog značaja. Freske u manastiru, prvi put su oslikane u 16. veku, vizantijskim ikonopisom,“ podaci su Turističke organizacije Vladičin Han.

Prema predanju, u manastiru su živela tri kaluđera na čelu sa igumanom Simeonom koji je 1809.g. lokalne Srbe podigao na ustanak. Mehmed paša je ugušio ustanak, ustanike i igumana obesio ispred manastira, kaluđere rasterao a manastir zatvorio. Mnoštvo knjiga odneo je u Vranje što govori o njegovom značaju kao kulturnom sedištu Srba u to vreme.

Svetinja je,smatra se, bila zatrpana zatrpan ispod zemlje najmanje 100 godina, usled obrušavanja brda. Otkrilo ga je krdo stoke koje je paslo u okolini i od tada manastir u Kacapunu ponovo postaje veliko svetilište. Pored manastira protiče Toplički potok koji se uliva u Lepenačku reku, i nekoliko lekovitih izvora, kako narod veruje, do kojih vode pristupačni putevi.