U Srbiji se 20. mart obeležava kao Nacionalni dan borbe protiv raka dojke, kako bi se skrenula pažnja na značaj ranog otkrivanja ove bolesti, imajući u vidu visoku verovatnoću izlečenja, preživljavanja i bolji kvalitet života obolelih žena. Rasprostranjenost oboljenja i podaci o smrtnosti u našoj zemlji i dalje su zabrinjavajući.
„Od početka godine do sada, u Dnevnoj bolnici za hemioterapiju, Zdravstvenog centra Vranje beležimo 22 novobolelih pacijenata od raka dojke. Ukupno imamo 1408 kartona pacijenata sa dijagnostikovanim rakom dojke,“ kaže dr Anđelka Stošić, specijalistkinja interne medicine ukazujući na veliku važnost preventivnih pregleda i ranog otkrivanja ovog maligniteta.
Smatra se da je nastanak raka dojke posledica udruženog delovanja više faktora rizika, od kojih se nasledna predispozicija najčešće pominje u grupi onih na koje nije moguće uticati. Poseban akcenat u preventivnim aktivnostima svakako treba staviti na one faktore rizika koji se mogu modifikovati – rađanje dece posle 30 godine, nedojenje dece, pušenje, fizička neaktivnost, nepravilna ishrana, hormonska terapija i dr. Veoma je važna edukacija žena za samopregled dojke i njihovo motivisanje za dolazak na redovne preventivne preglede, u skladu sa preporukama i starosnom dobi: samopregled dojke – od 20. godine života jednom mesečno, klinički pregled dojke – od 29. do 39. godine svake treće godine, klinički pregled dojke – od 40. godine jednom godišnje i mamografija – od 50. godine života svake druge godine.
Jedan od najčešćih načina ranog otkrivanja raka dojke je sprovođenje organizovanog nacionalnog skrining programa kod žena starosti od 50 do 69 godine. U našoj zemlji organizovani skrining se trenutno sprovodi u 50 opština, od kojih u 8 beogradskih: Zemun, Novi Beograd, Stari grad, Lazarevac, Palilula, Obrenovac, Rakovica i Grocka. Svaka treća žena starosti od 50 do 69 godina pozvana je na mamografski pregled i do sada je otkriveno 290 karcinoma u ranoj fazi, kod žena koje nisu imale nikakvih simptoma i koje se najverovatnije u tom periodu ne bi obratile lekaru. U opštinama gde se ne sprovodi ovakav vid sekundarne prevencije, obavlja se preventivni pregled kod žena koje se same jave lekaru, tzv. oportuni skrining.
Svaka žena treba da zna da se rizik od raka dojke može smanjiti pravilnom ishranom, sa malim unosom masti i šećera, uz dosta žitarica i obaveznih 5 porcija voća i povrća svakog dana; redovnom fizičkom aktivnošću u trajanju od najmanje 30 minuta dnevno; izbegavanjem duvana i alkohola; obaveznim odlaskom na preventivni pregled i odazivanjem na skrining mamografiju.
Gotovo svaki slučaj raka dojke može biti sprečen! (Kampanja Ministarstva zdravlja Republike Srbije)
Izvor: ZC Vranje
Čitaoci koji žele da podrže rad našeg portala to mogu da učine uplatom na dinarski žiroračun, sa naznakom "DONACIJA"
PODACI ZA UPLATU
Primalac: Portal Vesnik 017, Sime Pogačarevića 12, Vladičin Han
Broj žiroračuna: 205-423569-81